Strenge regels die in het leven zijn geroepen om witwassen tegen te gaan, moeten gericht zijn op grote risico’s, maar in de praktijk blijkt dat de regels het moeilijk maken voor goedbedoelende organisaties en ondernemers om aan het betaalverkeer deel te nemen. Minister Kaag erkent dat de regels soms doorschieten en wil dat aanpakken.
Het kabinet houdt zich vooral bezig met risico-gebaseerde witwasbestrijding, waarbij weinig aandacht wordt besteed aan lage risico’s en des te meer aandacht wordt besteed aan grote witwasrisico’s. Volgens een onderzoek van DBN kan die aanpak beter. ‘Een efficiëntere manier van financieel-economische criminaliteit tegengaan, zorgt ervoor dat banken én hun klanten minder belast worden’, schrijft de centrale bank in een eerder rapport.
De aanpak schiet soms door
Ook het ministerie van Financiën is ontevreden. ‘Ik zie zelf ook dat de aanpak van witwassen in de praktijk op sommige punten doorschiet,’ schrijft minister Kaag aan de Tweede Kamer. ‘Zo zijn er sectoren die moeilijk aan een bankrekening kunnen komen en vraagt de regelgeving veel van kleine instellingen. ‘De vrees om de regels te overtreden, kan bovendien een échte risico-gebaseerde benadering in de weg staan.’
Het totaalbeeld van de klant
Bepaalde ondernemers hebben, door de manier waarop de regelgeving nu werkt, moeite met het verkrijgen van toegang tot betalingsverkeer. Banken weigeren vaak onder meer autohandelaren, verenigingen en stichtingen en sekswerkers, omdat dit volgens de huidige regels risicovolle sectoren zijn. In het rapport van DNB staat onder meer dat banken beter moeite kijken naar het totaalbeeld van een klant om de witwasrisicos’s in te kunnen schatten.
Streng voor de zekerheid
Wwft-instellingen kiezen er voor de zekerheid vaak voor om de regelgeving strikt toe te passen. Dat wil minister Kaag veranderen door de aandacht meer te richten op verduidelijking over de noodzaak en inhoud van de regelgeving, zodat ze een betere afweging kunnen maken. De beleidsagenda van het ministerie wil zich meer richten op ‘streng waar nodig’ en ‘ruimte waar mogelijk,’ laat de minister weten. ‘Samen met de minister van Justitie en Veiligheid ga ik bezien hoe we de wwft-instellingen meer duidelijkheid kunnen geven over waar ze zich bij hun klantenonderzoek op moeten focussen en waar de witwasrisico’s liggen.’
Het ministerie wil het makkelijker maken voor wwft-instellingen
Het ministerie gaat beter kijken naar de informatievoorziening voor kleine wwft-instellingen om de lasten en verplichtingen laag te houden. Ook moet de toegang tot betalingsverkeer beter worden gegarandeerd, zodat het niet onmogelijk wordt gemaakt voor niet-frauduleuze ondernemers en verenigingen om een bankrekening te gebruiken.