Precies een maand geleden is het wetsvoorstel Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie aangenomen door de Eerste Kamer. De nieuwe wet beoogt de transparantie van de turboliquidatie te vergroten, de rechtsbescherming van schuldeisers te verbeteren en misbruik effectiever te bestrijden. Op deze manier moet het vertrouwen in de regeling toenemen en daarmee een toegankelijker instrument worden voor ondernemers.
Turboliquidatie
De turboliquidatie is een handig instrument om een inactieve rechtspersoon (waaronder begrepen besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid, naamloze vennootschappen, verenigingen en stichtingen) snel en eenvoudig te ontbinden. De algemene vergadering of het bestuur van een ‘lege’ rechtspersoon – een rechtspersoon zonder baten – neemt een besluit, waardoor het bestaan van de rechtspersoon direct wordt beëindigd zonder de reguliere vereffeningsprocedure.
De turboliquidatie is een efficiënte en flexibele rechtsfiguur, maar brengt ook risico’s met zich mee. Zo wordt de mogelijkheid geboden een rechtspersoon te ontbinden indien er geen baten meer zijn, maar nog wel schulden. Een schuldeiser kan dan geconfronteerd worden met een verdwenen rechtspersoon. Daarbij is de kans gering dat de vordering alsnog kan worden verhaald.
Nieuwe wetgeving
De nieuwe wetgeving introduceert financiële verantwoordings- en bekendmakingsplichten voor bestuurders. Naast deponering van stukken als een balans en een staat van baten en lasten van de afgelopen twee jaar, dient het bestuur hiervan een schriftelijke mededeling te doen aan eventuele schuldeisers van de rechtspersoon. Daarmee wordt beoogd de fraudegevoeligheid van de turboliquidatie te verminderen, de schuldeisers een beter beeld te laten vormen van de onderneming en de toegang tot actuele informatie te verbeteren. Schuldeisers kunnen zo beoordelen of de turboliquidatie correct is toegepast en indien dit niet het geval is, welke herstelmogelijkheid zij willen benutten: heropening van de vereffening, aansprakelijkheidstelling van het bestuur of faillietverklaring. De verplicht te verstrekken informatie kan behulpzaam zijn bij het voldoen aan de stelplicht en de bewijslast in deze procedures.
De tijdelijke wet is van toepassing op ontbindingen die na inwerkingtreding hebben plaatsgevonden en zal in principe twee jaar na inwerkingtreding vervallen. Minstens drie maanden voor de afloop van die termijn zal de Minister voor Rechtsbescherming een verslag uitbrengen over de werking van de Tijdelijke wet. Afhankelijk van de resultaten kan de termijn met maximaal twee jaar worden verlengd. De verwachting is dat de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie medio 2023 in werking treedt.
Sancties
Op grond van de Tijdelijke wet is het niet-voldoen aan de deponeringsplicht een economisch delict, dat kan worden bestraft met een gevangenisstraf van maximaal twee jaar, een taakstraf of een geldboete van maximaal € 22.500. Het verzaken van de mededelingsplicht is daarentegen niet strafbaar.
Bovendien kan op verzoek van het openbaar ministerie bestuurders een civielrechtelijk bestuursverbod worden opgelegd in geval van betrokkenheid bij meerdere faillissementen of meerdere turboliquidaties binnen twee jaar, waarbij de voorschriften uit de Tijdelijke wet niet zijn nageleefd. Hierdoor kan de ex-bestuurder gedurende een periode van maximaal vijf jaar niet worden benoemd tot bestuurder of commissaris van een rechtspersoon.